VĂN DOAN DIỄN CA (13) - MÁ HỒNG KIẾM SẮC

Trong chinh chiến không chỉ nhờ vào hào sâu lũy rộng, giáo dài gươm sắc, kho đầy lương thảo, tướng giỏi binh tinh… Lía có đủ để đủ sức đương cự với binh triều. Triều đình phải vét binh đưa lão tướng Chánh Tường ra trận. Bên sứt đầu bên mẻ trán. Nhưng chính Lía tự làm thua mình vì không nhận ra được cái thua muôn đời của lịch sử : Anh hùng không qua nổi ải mỹ nhân.

Hồng nhan tự cổ như danh tướng. Má hồng xưa nay như danh tướng, như cây kiếm sắc vẫy vùng trong trướng.

VĂN DOAN DIỄN CA (tiếp theo …)

Chánh Tường:

Từ phụng chỉ ra bình sơn tặc

Đã trăm phen vị tróc hung nhân.

Như người ni là

Mưu trí rất song toàn

Binh cơ thêm ròng đủ.

Chừ, tôi biết tính làm sao mà bắt cho đặng hắn, chừ

Nhược chinh chiến đà bất năng thủ thắng

ta phải Dụng cao mưu ám thử tróc chi

mới đặng cho, Vương Long, Vương Hổ lai thính lịnh

Khả thừa ngô mật kế

Giả thương mãi sơn trung, ấy a

Mấy quân tinh (?) thượng đắc cao sơn

để mà Quan tặc trại hà nhân bất phục.

đặng cho tao Ngõ dụng vi nội ứng Mới tróc đắc Văn Doan. Cho chớ không làm vậy, sao [bắt] đặng hắn.

Long, Hổ:

Thừa đại nhân mật kế

Phụng chủ soái ám hành

Âu là Giả nhân dân mãi bố mãi trà.

Thăm sơn thượng binh tình cho hản.

Vãn:

“ “ Gian ngay/ ai biết lòng ta,

Phăng phăng giong ruổi dặm ngàn

Băng chừng sơn trại, phút kề Truông Mây.

Nghĩa nương, thán:

Ngưỡng diện khiếu thiên, thiên bất chứng

Ta hồ địa hậu địa vô tri.

Kham ta phu phụ tình phân đoạn,

Cốt huyết chi ly vạn tải bi

Lại nói:

Từ phu tướng nhứt gia thọ hại,

Oán Văn Doan đầu chẳng đội trời.

Như tôi kết vợ chồng cùng nó là

Ngày ngày lo kế mà báo thù

còn Bữa bữa dùng mưu mà trả oán.

Gẫm thôi chua xót

Tưởng lại đắng cay.

Lo chưa mưu ẩn nhẫn chờ ngày

Sống chẳng hại, thác nguyền theo gã.

Xướng:

Thù chồng bằng trả đặng rồi

Suối vàng có thác cũng toàn thân danh.

Buồn rầu dạ tợ kim châm,

Bao giờ trả đặng cừu (?) nhân cho rồi.

Quê hương rày đã khôn trông

Muốn toàn danh tiết, thù chồng phải lo.

Vầng hồng    vừa sáng ngày ra

Nghĩa nương gượng gạo vui cười điểm trang.

Vương Long, Vương Hổ hai người.

Bán buôn hai tháng đã quen nhiều người.

Mua bánh mua trái cho quân

Trước mãi nhân tình, sau lại thăm coi

Vương Long ra bán hậu dinh,

Nghĩa nương xem thấy giống hình người quan

Bèn kêu trà lại mà mua

Hỏi thăm Quan Lớn binh còn ở đâu?

Vương Long nghe hỏi sợ thay

Tôi là dân thứ, biết gì tới quan.

Nghĩa nương: chớ khá hồ nghi

Tôi hầu quan Tiếp, cừu nhân bắt về.

Tình phu nghĩa phụ đâu sai,

Thuận tình, báo oán, thác thơm danh hiền.

Làm ơn, tôi gởi một thư

Giao cho Quan Lớn người tường thủy chung.

Sau lên vàng bạc thưởng cho

Xin đừng có lậu, mà ta chẳng còn.

Vương Long thấy đã thiệt rồi,

Mới bày sự thật cùng nàng một khi

Tôi về thưa lại quan trên

Mùng hai tháng chín tôi thời lên đây

Nói rồi từ giã (N. chữ hán) ra đi,

Biệt từ quân lính tức thì ra đi.

Hai người về tới  

Thư bèn giao lại quan trên xem tường.

Mới hay là vợ (?) Tiếp quan,

Bấy lâu ta tưởng chẳng còn một ai.

Khen rằng phận gái trí cao

Trước đền nợ trước, sau là báo phu.

Trời xui đã gặp người nầy

… giặc nầy chưa yên.

Vương Long, Vương Hổ hai người

Phải lên sơn thượng nói cho nàng tường.

Khi nào tìm đặng kế cao

Tâm thư bắn xuống cho ta hay cùng.

Quân ta hai bữa kéo vô

Kiến cơ nhi tác, bắt chàng mới xong.

Hai người vâng lịnh ra đi,

Đem trà cùng bánh mua lòng lâu la.

Phút đâu đã tới sơn quan

Lâu la một lũ chào rằng hai em.

Hai người đem bánh cùng trà.

Chia cho quân chúng vui mà một khi.

Quân nhân nào biết gian ngay

Bỡi vì lên xuống nhiều lần đã quen.

Chánh Tường:

Xuống lịnh truyền quân chúng

Phân ngũ đạo hùng binh

Khá trực chỉ sơn tiền

Quyết tróc tha tặc tướng.

Loạn:

Lẫm liệt hùng binh đáo sơn tiền

Bài khai diệu kế tróc tặc thần.

Thôi long nhứt chỉ bình sơn trại,

Dõng tướng, thiên viên diệt lâu la.

Quân báo:

Chúng tôi tuần yếu lộ,

Thấy quan tướng kéo vô.

Phân bát lộ hùng binh

Đồng nhứt đoàn công tiến.

Văn Doan:

Xung thiên chi nộ

Hỏa khởi tâm đầu

Phó tứ đệ hạ san

Dữ quan binh giao chiến

[Kỳ Lân, Sư Tử, Tinh Lá, Đá Đen]

Tứ tướng:

Vâng lời huynh trưởng

Thống lãnh hùng binh.

Y nhứt lịnh hưng dương

Quản hùng binh tiến phát.

Xướng:

Hai bên cờ trống vang dầy

Đánh nhau trăm hiệp mão thời chí thân.

Quan binh tiền kích hậu công

Bốn người trời khiến ngày rày mạng vong.

Lâu la chạy tới sơn đầu

Dầy dầy quan tướng đuổi theo chật đường.

Sơn quan chủ tướng Xã Nên

Đem binh cự địch, đánh rày cùng quan.

Xã Nên thiệt tướng đại tài

Mạng căn đã tới chạy trời khỏi đâu

Xã Nên té ngựa mạng vong

Sơn qua không tướng, ai mà cự đương.

Quan binh chiếm đặng sơn quan

Mười phần đặng nữa, còn gì mà lo.

Lâu la hồi báo một khi,

Văn Doan nước mắt ròng ròng nhỏ sa.

Các em chưa đặng hiển vang

Bị anh nên nỗi thân thi chẳng toàn.

Sơn quan nay đã mất rồi

Lòng thêm bối rối, còn gì trí mưu.

Lại nói:

Quân, ậy Thủ địa lôi hỏa pháo

Khá mai tán tứ phương

Quan binh công thượng sơn thành

Chi cho khỏi nó tử vu thành hạ.

Xướng:

Truyền quân canh giữ bốn phương

Tuần phòng tám hướng một khi chớ chầy.

Nhược bằng quan nó công thành,

Hỏa lôi bây đốt tức thì cho tao.

Mặt rầu, trở lại hậu dinh,

Nghĩa nương nghinh tiếp, hỏi qua một lời.

Chẳng hay giặc đánh làm sao,

Bại thành xin nói, buồn rầu làm chi.

Văn Doan:

Như nay, quan nó vô đánh, anh sai chư tướng ra mà cự

Đã vong chi trận thượng

Anh lại thất thủ sơn quan.

Anh sợ nó công thành, anh truyền cho quân nó đặt hỏa lôi địa, chi cho khỏi nó

Hữu thiên quân vạn mã^[1] đi nữa

Công thượng sơn thành

Như hỏa lôi pháo của anh, nớ là

Thiêu khởi như thiên băng địa ám

Bay theo nó cũng không sống.

Xướng:

Nghĩa nương nghe nói rụng rời,

Quan binh chẳng biết ắt là bỏ thây.

Như vầy báo oán sao xong

Phải toan một kế thông tin cho người.

Chén quỳnh nhặt rót khuyên mời

Xin anh uống lấy giải sầu mà chơi.

Văn Doan uống rượu say rồi

Cung nhân phò lại giường ngà ngủ quên.

Mau tay ta viết tờ mây

Bước ra ta kiếm hai người có lên.

Trời xui vận chúa còn yên

Mới gặp hai người giao bức tiên vân.

Dặn rằng mau kíp ra thành

Nữa quan chẳng biết công thành thác oan.

Hai người nghe nói kinh hồn

Trở ra, chờ tối bắn ra ngoài thành.

Canh hai Vương Hổ bắn ra

Tuần binh xem thấy đem thư vào trình.

Chánh Tường:

Hạ lịnh truyền chúng tướng

Phân thập đội công thành.

Quyết nã tróc tặc nhi

Bất dung tha đào thoát.

Quân báo:

Chúng tôi tuần biên lộ

Đặng nhứt bức tiên thư

Đem dâng lại Thượng quan

Ngõ khán tường cho biết.

Chánh Tường:

Quan thư thất sắc

Khán kiến hồn kinh.

May là có kẻ thông tin

Như chẳng biết, vạn quân đà hưu hĩ rồi. Như chẳng gặp thư nầy mà công thành, địa lôi nó đốt, có phải

Thiên quân vạn mã,

Vô nhứt cá sinh

Vậy thời Hạ lịnh truyền quân tướng

Khá cẩn thủ sơn quan

Chờ nội ứng chi nhân

Sẽ hiệp công sơn thượng.

Xướng:

Nghĩa nương toan đặng mưu rồi

Mau tay ta viết tờ mây tức thì

Giao cho Vương Hổ một khi,

Cứ theo kỳ nhựt công thành cho ta.

Hỏa lôi đầu pháo ở đông

Hai người giả khách ở ngoài đông môn.

Tối mai nghe tiếng pháo lên

Chém quân lấy nước tưới đầu pháo đi.

Hai người vâng lịnh bắn thư

Trở về đông hướng, chờ kỳ ra tay.

Kiếm nơi ẩn trú ở mình

Giả làm sợ giặc mà không dám về.

Chánh Tường:

Quyền Nguơn Soái chức phong

Lão Chánh Tường thị dã.

Từ ngày đặng tâm thư nàng Nghĩa.

Phút nay đã tới kỳ.

Truyền tam quân phân thập đội binh

Chờ hiệu pháo công thành sát nhập.

Xướng:

Văn Doan dạ những ưu sầu

Mơ màng nằm thấy điềm chiêm bao.

Một rồng, một cọp đông môn

Trảm quân mở cửa sơn thành binh vô.

Dầy dầy thấy những quan binh

Tỉnh ra mới biết mộng trung quá kỳ.

Nghĩa nương nghe nói hỏi liền

Chẳng hay anh ngủ hãi kinh chuyện gì?

Văn Doan bày tỏ trước sau,

Nàng bèn mừng rỡ, mộng lành anh ôi!

Hổ long ứng hiện điềm lành

Ấy là long phục hổ tòng vận ta.

Lại nói:

Em phân làm vậy chớ anh ngại lắm

để anh thần bốc chiêm chi.

ngõ tường kỳ hung cát. thôi mà

Nghĩa nương:

Thưa Đại vương, em bàn làm vậy, mà Đại Vương không tin, mà Đại vương muốn chiêm quái. Vậy thời để tôi làm tiệc Long Hổ cho Đại vương khánh hạ đã

Đại Vương dục chiêm quái môn

Minh nhựt sẽ quan kỳ sở bốc.

Thể nữ

Khả thừa ngô truyền giáo

Lập nhứt tịch yến diên. đây

Truyền thể nữ đờn ca

Cho Đại vương hỉ lạc.

Văn Doan:

Ngô kim dữ ái khanh,

Chân thập phần khoái lạc thôi.

Chẳng kém Tây Thi chi sắc

Khá phen Tô Huệ chi tài.

Ngô kim tâm thậm hân hoan

Thiên sử ái khanh dữ ngã.

Xướng:

Giả lòng nàng mới vui cười,

Chén quỳnh tay rót khuyên mời một khi.

Rượu ngon lại bỏ bùa mê,

Văn Doan uống lấy say đà mê man.

Tay bèn ôm lấy mình nàng

Thương em vô giá vô cùng em ôi!

Tuổi anh nay đã năm mươi,

Tuổi em ba sáu^[2], thương thay vô hồi.

Văn Doan như thể Trụ vương

Mê nàng Đát Kỷ nước nhà mất đi.

Rượu mê uống đã say rồi,

Cung nhân phò lại giường ngà nghỉ an.

Nghĩa nương bèn mới tha hầu^[3]

Thể nữ đi hết chẳng còn một ai.

Nàng bèn ra sức một khi,

Lấy tóc mà buộc giường ngà đã xong.

Âu ta đại pháo đốt lên

Quan nghe tiếng pháo tứ tung công thành.

Vương Long, Vương Hổ hai người.

Chém quân, tưới pháo, mở thành, binh vô.

Lâu la bốn phía vỡ tan

Tam quân đại loạn, anh hùng khôn đương.

Văn Doan tỉnh rượu mới hay,

Việc đà chí cấp, còn lo đặng gì.

Văn Doan bèn dậy chạy ra,

Ai ngờ tóc đã buộc vô giường ngà.

Ôi thôi khó nổi mở ra,

Binh thời tới cận phải mà thoát thân.

Hai tay ôm lấy giường ngà,

Đánh cùng quân tướng, ai mà dám đương.

Quân vây khác thể như ong,

Tóc thời bị buộc, anh hùng cũng thua.

Ôm giường Lía nhảy khỏi binh,

Lía chạy vào rừng, giường lại gảy tan.

Khóc than chư tướng một khi

Vì ta nên nỗi anh hùng thác oan.

Một mình bảy liệu ba lo,

Âu ta nằm xuống thạch bàn nghỉ chưn.

Nghĩa nương lụy nhỏ sầu bi

Hổ mình thất tiết với chồng đã lâu.

Bây giờ thù oán trả rồi,

Thác thơm danh tiết, sống thêm hổ mình.

Tình phu nghĩa phụ đã rồi

Một dây oan trái dứt tình cho xong.

Quan trên chém hết lâu la

Vừa lớn vừa nhỏ hơn năm ngàn người.

Mới hay nàng Nghĩa thác rồi,

Khen cho chí gái, thác thơm danh hiền

Tình phu nghĩa phụ quân thần

Đền rồi mới thác, trên đời ít ai.

Quân ta bây kíp vâng lời,

Bạc vàng tiền gạo xe về thành trung.

Lại nói:

Hạ lịnh truyền quân sĩ

Thủ hỏa kíp thiêu thành.

Chớ để sau phản tặc tái cư

Ậy Phá thành quách chỉ lưu không địa.

Truyền chư quân tạm vãng sơn biên

Minh nhựt sẽ truy tầm phản tặc.

Xướng:

Văn Doan ngủ một hồi lâu

Phút nghe lửa cháy sơn thành, hãi kinh.

Thành trì nó đã cháy rồi

Vợ con đã thác, ở đây làm gì.

Âu ta đi khỏi rừng nầy

Kiếm cơm đỡ dạ, tái chiêu anh hùng.

Qua non một đổi hồi lâu

Nhìn xem chẳng thấy vậy âu một người.

Lại nói:

Tôi nghĩ lại thuở trước, tôi thấy nó nhan sắc mà tôi thương, chẳng nỡ giết nó. Đến nay nó hại vợ con tôi đã thác rồi. Chư tướng cũng không còn. Tôi nghĩ lại, thánh nhân nói rằng

Mỹ sắc hồng nhan là tiện thị

Sát nhân chi kiếm là phải lắm mà

Tiền tòng ân ái, hậu đáo thành cừu,

Khả tích anh hùng, như kim hà tại?

Vãn:

Hà tại cám thương chư tướng

Đoái sơn thành, lụy nhỏ tuôn rơi.

Lại nói:

Đoái thấy đăng quang nhứt điểm,

Nhìn tường mao ốc nhị gian,

Âu là Lai đáo môn tiền

Khiếu tha tường vấn.

---

[1] N. yên

[2] 36 hay 18?

[3] Tha hầu: cho thể nữ khỏi hầu nữa. (Để nàng dễ dàng thi độc kế.)

(Còn tiếp...)

.